De schrijver Milan Kundera geeft in zijn werk ‘Les testaments trahis’ een prachtige beeldspraak voor het levenspad van de mens. Hij zegt: “De mens wandelt zijn levensweg door de mist. Maar wanneer hij terugkijkt om mensen uit het verleden te oordelen, dan ziet hij geen mist op hun pad. Vanuit zijn heden, wat voor hen een verre toekomst is, zien hun paden er haarscherp uit, goed zichtbaar over de gehele lengte. Wanneer hij terugkijkt, ziet hij hun pad, hij ziet hun wandel, hij ziet hun fouten, maar niet de mist.”
Wanneer wij van afstand naar anderen kijken, in het heden of het verleden, dan is het heel makkelijk om een oordeel te vellen. Zeker in de tijd van ‘connectedness’ waarin de wereld zeer klein en informatief wordt door de smartphone, kunnen wij zeer gemakkelijk zwart wit oordelen uitspreken over allerlei onderwerpen. Het is niet moeilijk om in 140 tekens zwarten, blanken, christenen, moslims, mannen, vrouwen, rijken, armen, lhbt’ers, homofoben, PvdA’ers, Vlaams Belangers, neoliberalen, Trump, brexit, de Europese Unie en nazisoldaten fundamenteel te veroordelen en verdoemen op de fouten die zij op hun pad maken. Maar misschien is dat wel enkel zo omdat wij hen niet recht in de ogen aankijken, omdat wij niet de mist ervaren waar zij in tasten.
Dit betekent niet dat alles uit het verleden en in het heden goed en rechtvaardig is. Natuurlijk is er zoiets als goed en kwaad. Maar het is belangrijk om te zoeken naar een gepaste houding van mildheid en vergeving. Een houding die de mist en onduidelijkheid in het leven van de ander herkent. Toen Jezus werd gekruisigd, sprak hij de woorden: “Vader, vergeef hun, want zij weten niet wat ze doen.” (Lucas 23:34) Achteraf is het heel makkelijk om te zeggen dat de joden en de soldaten in de fout zaten, en dat je dit zelf nooit gedaan zou hebben. Maar Jezus herkende de mist.
Misschien is het goed om een weloverwogen houding van mildheid en vergeving in te nemen tegenover anderen. Een mening die meer ruimte inneemt dan 140 tekens achter een anoniem schermpje. Niet omdat alles goed is. Maar omdat wij zelf ook in de mist vooruit tasten, en mogen hopen dat de ander de mist van ons leven herkent wanneer wij struikelen.